Türk Eczacıları Birliği Merkez Heyeti ve Bölge Eczacı Odaları Başkanları olarak, yasal düzenlemelere rağmen eczane stok zararlarımızın telafi edilmemiş olmasını bir kez daha bütün yönleriyle değerlendirmek üzere 2 Ağustos 2012 tarihinde Ankara’da 38. Dönem 5. Başkanlar Danışma Kurulu’nda bir araya gelmiş bulunuyoruz.

 

Sağlıkta Dönüşüm Programı’na bağlı olarak 2004 yılında uygulamaya konulan İlaç Fiyat Kararnamesi sonrasında ilaç fiyatlarında yaşanan dalgalanmalar ve kamu kurum ıskontoları nedeniyle eczanelerimiz, ekonomik olarak büyük çapta erime yaşamaya başlamıştır. Süreç içerisinde ilaç fiyat düşüşlerinin ve kamu kurum ıskontolarındaki artışların süreklilik kazanması eczane stok zararlarını yakıcı ve yapısal bir soruna dönüştürmüştür. Eczacı camiası tarafından “Cuma düşüşleri” olarak adlandırılan ilaç fiyat indirimleri artık rutinleşmiş; her liste yayınlandığında fiyatı düşen ilaçların farkları eczanenin zarar hanesine eklenerek öz sermayesini tüketir hale gelmiştir. Kasım 2011’de Sağlık Uygulama Tebliği ve Beşeri İlaç Fiyat Kararnamesi’nde yapılan değişiklikler ile bir kez daha ilaç fiyatları düşmüş ve kamu kurum ıskontoları artmıştır. Aradan geçen süre içerisinde hukuksal düzenlemelere rağmen eczanelerimizi adeta bir yangın yerine çeviren stok zararlarımız karşılanmamıştır. Bu durum birinci basamak sağlık hizmet sunucusu olarak sağlık sisteminin kılcal damarlarını oluşturan eczanelerimizin ilaç ve eczacılık hizmetlerini sürdüremez hale gelmesine, kapılarına kilit asma noktasına sürüklenmelerine neden olmuştur. Eczacı, sağlık sistemi ve sosyal güvenlik finansmanının yeniden yapılandırılmasına dönük düzenlemeler çerçevesinde ilaç firmaları ile kamu arasında yaşanan sorunların kurbanı olmaktadır. 

 

Gerek Sağlık Bakanlığı gerekse Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından eczacının stok zararının telafisi konusunda mevzuatta kimi düzenlemeler yapılmış olmakla birlikte, bu düzenlemelerin yaşama geçirilmesi noktasında ilgili Bakanlıklar sorumluluklarının gereğini yapmamışlardır. Kamu otoritesini temsilen 17 Kasım’da Türk Eczacıları Birliği’nin 38. Olağan Büyük Kongresi’nde konuşma yapan Sayın Çalışma Bakanı Faruk Çelik, stok zararlarının telafisi için yüzlerce eczacı önünde taahhütte bulunmuş olmasına rağmen verilen taahhütler o günden bu yana karşılık bulmamıştır.

 

Diğer yandan ilaç fiyatları ile ilgili düzenlemelerin aslî muhatabı konumunda bulunan ilaç firmaları da üzerlerine düşeni yerine getirmekten ısrarlı bir biçimde kaçınmaktadırlar. Son kamu kurum ıskontoları yürürlüğe girdiğinde yan yana gelerek bu indirimleri uygulamayacaklarını ilan eden ve ticarî teamüllere aykırı biçimde ıskontoları sıfırlayan ilaç firmaları, konu eczacıların stok zararlarını karşılamak olunca harekete geçmeye yanaşmamaktadır. Dağıtım kanalları ise üstü örtülü biçimde ilaç firmaları ile hareket etmekte, eczacıların kesmiş olduğu stok zararı faturalarını almamaktadır. Oysaki Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği’nde, Beşeri İlaçların Fiyatlandırılmasına Dair Kararda Değişiklik Yapılması Hakkında Karar’da ve son olarak 14 Nisan tarihli Beşeri İlaçların Fiyatlandırılması Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’de “…eczane stoklarında meydana gelebilecek stok zararları, firmalar tarafından eczane depolarına, depolar tarafından da eczanelere ödenir.” denilmektedir. Bu bağlamda mevzuatta açıkça yazmasına rağmen ilaç firmaları ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeyerek hukuku çiğnemektedirler. Hukuk devleti olan bir ülkede hiç kimse ama hiç kimse, keyfi biçimde tutum takınarak hukukun gereklerini yerine getirmiyorum deme hakkına sahip değildir. 

 

Bizler daha önce, 1 Aralık tarihinde gerçekleştirdiğimiz 38. Dönem 1. Başkanlar Danışma Kurulu Toplantısı sonucunda kamuoyu ile paylaştığımız Sonuç Deklarasyonu’nda “ilaç firmalarını; eczacıya, eczaneye ve meslek örgütümüze karşı tavır almak yerine, aklıselimi önceleyerek eczacının, temsilcisi olan Bölge Eczacı Odalarının ve TEB Merkez Heyeti’nin aldıkları kararlara uymaya” çağırmış; aksi halde “haklarımızı alana dek kendi bölgelerimizden başlayarak yasa tanımaz ilaç şirketlerini dize getirmek için mücadelemizi sürdüreceğimizi” deklare etmiştik. 

 

Şimdi ilaç firmaları ve onlarla birlikte hareket ederek eczacıyı karşısına almakta beis görmeyen dağıtım kanallarına bir kez daha sesleniyoruz: Çeşitli gerekçelere sarılarak üzerinize düşen yasal yükümlülükleri yerine getirmeme tutumundan bir an önce vazgeçiniz. Aksi halde, yasaların bize verdiği, üyelerimizin hak ve menfaatlerini koruma görevi doğrultusunda, sorumluklarını yerine getirmeyen ilaç firmalarına ve dağıtım kanallarına karşı hukuksal süreçler dâhil olmak üzere kolektif irademiz ve örgütsel birlikteliğimizden aldığımız güçle hareket edeceğimizi kamuoyuna ilan ediyoruz. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı’nı ise, verilen sözlerin ve çıkarılan düzenlemelerin arkasında durarak sorunun çözümü noktasında daha fazla seyirci kalmamaya davet ediyoruz. 

 

Bizler bugüne kadar mesleğimiz için, geleceğimiz için, halkın yararı için mücadele ettik; bugün de aynı amaçlar doğrultusunda eczanelerimizi yaşatmak için aynı kararlılıkla mücadele edeceğiz. 

 

Türk Eczacıları Birliği Merkez Heyeti 

ve 

1. Bölge İstanbul Eczacı Odası 

2. Bölge Ankara Eczacı Odası 

3. Bölge İzmir Eczacı Odası 

4. Bölge Adana Eczacı Odası 

5. Bölge Konya Eczacı Odası 

6. Bölge Samsun Eczacı Odası 

7. Bölge Bursa Eczacı Odası 

8. Bölge Gaziantep Eczacı Odası 

9. Bölge Eskişehir Eczacı Odası 

10. Bölge Antalya Eczacı Odası 

11. Bölge Diyarbakır Eczacı Odası 

12. Bölge Kayseri Eczacı Odası 

13. Bölge Erzurum Eczacı Odası 

14. Bölge Kahramanmaraş Eczacı Odası 

15. Bölge Isparta Eczacı Odası 

16. Bölge Denizli Eczacı Odası 

17. Bölge Zonguldak Eczacı Odası 

18. Bölge Trabzon Eczacı Odası 

19. Bölge Tekirdağ Eczacı Odası 

20. Bölge Sakarya Eczacı Odası 

21. Bölge Aydın Eczacı Odası 

22. Bölge Malatya Eczacı Odası 

23. Bölge Elazığ Eczacı Odası 

24. Bölge Ordu Eczacı Odası 

25. Bölge Mersin Eczacı Odası 

26. Bölge Kastamonu Eczacı Odası 

27. Bölge Şanlıurfa Eczacı Odası 

28. Bölge Hatay Eczacı Odası 

29. Bölge Manisa Eczacı Odası 

30. Bölge Balıkesir Eczacı Odası 

31. Bölge Kocaeli Eczacı Odası 

32. Bölge Muğla Eczacı Odası 

33. Bölge Afyonkarahisar Eczacı Odası 

34. Bölge Aksaray Eczacı Odası 

35. Bölge Kütahya Eczacı Odası 

36. Bölge Çanakkale Eczacı Odası 

37. Bölge Sivas Eczacı Odası 

38. Bölge Van Eczacı Odası 

39. Bölge Edirne Eczacı Odası 

40. Bölge Kırklareli Eczacı Odası 

41. Bölge Tokat Eczacı Odası 

42. Bölge Giresun Eczacı Odası 

43. Bölge Mardin Eczacı Odası 

44. Bölge Batman Eczacı Odası 

45. Bölge Çorum Eczacı Odası 

46. Bölge Uşak Eczacı Odası 

47. Bölge Amasya Eczacı Odası 

48. Bölge Osmaniye Eczacı Odası 

49. Bölge Yozgat Eczacı Odası 

50. Bölge Karaman Eczacı Odası 

51. Bölge Adıyaman Eczacı Odası 

52. Bölge Nevşehir Eczacı Odası 

53. Bölge Niğde Eczacı Odası 

54. Bölge Burdur Eczacı Odası